Tweede week geboortecentrum

10-6

Na een heerlijk weekend is de tweede week aangebroken. De dag begon zoals gewoonlijk op maandag met de dagstart door Moffat (mede eigenaar) helaas waren er twee vervelende berichten, één van de personeelsleden (waar we vorige week nog mee gewerkt hadden) was op straat in elkaar gestort er bleek uitgezaaide kanker te hebben (30-40 jaar). Een andere personeelslid (30 jaar) kwam gisteren naar de kliniek met ademhalingsproblemen en bloed uit z'n neus en mond, bleek al langere tijd alcoholprobleem te hebben en is gisterenavond naar de ic gebracht in slechte toestand. Het leed treft hier dus niet alleen patiënten maar ook het personeel, bij deze mededelingen werd naar de bijbel verwezen om je vertrouwen op God te stellen en daarnaast nog het advies om een zorgverzekering af te sluiten, want dat hebben veel mensen hier niet.

We kregen ook nog update over onze vorige hoofdpijn casus (slechte harttonen langdurig beloop, kapotte operatiekamer) zij heeft na 6 uur in het ziekenhuis een scheur van de baarmoeder gekregen (uterus ruptuur), toen een keizersnede en zelf veel bloed verloren verder is haar baarmoeder eruit gehaald, maar volgens de update zou ze nog wel leven en wacht ze nu op een bloedtransfusie (baby was uiteraard al overleden). Overdag ben ik meegeweest met kraamvisites, dit gaat altijd weer met wat omwegen. Omdat de auto niet wilde starten, moest ik met m'n voet op de draadjes van de accu drukken zodat de chauffeur de motor kon starten. Het is ook altijd een hele uitdaging om de hutjes te vinden omdat de sloppenwijken geen straatnamen en de hutjes geen nummers hebben dus spreek je bij een bepaald punt af, zoals bijv bij een kudde schapen. Verder weinig acute zaken vandaag. Nog wel een patiënt naar het ziekenhuis vervoerd omdat zij bleef hangen qua ontsluiting dus kon Erica ook eens kennis maken met het horror ziekenhuis en zijn we samen gegaan. Erica moest het nadien wel allemaal even laten bezinken, wat een chaos is dat ziekenhuis.

11-6

Snachts was ik rond uur of 3 gebeld voor een bevalling ivm een weenzwakte en meconium in het vruchtwater, dus toen synto infuus gestart en nadien een ongecompliceerde bevalling gedaan. Enige was dat ik zelf bijna flauw viel (heb ik eigenlijk nooit). Dus snel even op een bankje gaan zitten en eerst wat suikers gegeten, ik denk een beetje de combinatie van slecht eten en vermoeidheid. Sochtends naar bed gegaan en eerst paar uur geslapen, we hebben besloten wat beter voor onszelf te gaan zorgen want eind vorige week hadden we geen besef meer van dag/tijd en waren we bijna uitgedroogd en oververmoeid. Smiddags was het rustig en zijn we naar de mall gegaan en onder het genot van een kopje koffie de plannen voor de trainings en onderwijs verder uitgewerkt. De geit van zondag blijft trouwens terugkomen, dus we hebben sinds dit weekend een ziekenhuisgeit. Hij mag van het personeel blijven, dus eet lekker het ziekenhuisafval op en loopt af en toe wat kamers naar binnen. Verder kwam vannacht de jongen (personeel) met uitgezaaide kanker gewoon weer werken na zijn bloedtransfusie en is de andere jongen van 30 met zijn leverproblemen vandaag helaas overleden. Gezien het een van de beste vrienden van de eigenaar was en al sinds het begin in de kliniek werkt is iedereen erg van slag. Het bleek nog een heel gedoe te zijn geweest met deze jongen, want hij lag in het ziekenhuis maar mocht daar niet overlijden omdat ze anders verplicht de kosten voor het mortuarium en begrafenis vervoer moeten betalen. Dus ze wilden hem levend uit het ziekenhuis krijgen en kreeg hij daarom op de ic nog wat extra zuurstof en hebben ze hem al reanimerend in een ambulance gekregen en overleed hij daar een paar minuten later. Hij laat een zwangere vrouw met 3 kinderen achter die al 1,5 dag niet hadden gegeten ivm geen geld door de ziekenhuis kosten, dus we hebben een kleine bijdrage gegeven voor dit zielige verhaal.

12-6

Vandaag was ik er even helemaal klaar mee met alle ellende, viezigheid en de primitiviteit. Had vannacht slecht geslapen, verder wordt alles steeds viezer. De training van sochtends hebben we verschoven naar morgen omdat het verlos personeel druk bezig was op de verloskamers en de training voor hen het meest interessant was. Erica heeft geholpen op de verlos (die was aan de beurt). Deze week verloopt tot nu toe qua bevallingen ongecompliceerder dan vorige week. Heb s’ochtends nog meegekeken met een gewonde vrouw die op brommer werd binnengebracht met grote wonden aan haar been en denk ik een paar botbreuken. Er werd gevraagd of ik mee wilde kijken, maar van verwondingen en botbreuken heb ik helaas weinig verstand. Verder werden we nog gevraagd of we een echo konden maken van een scrotum(?), ze zeiden jullie kunnen echo-en toch? Ja, van zwangerschappen kunnen we aardig wat van maken, maar donkere pielemuizen is toch echt een ander vakgebied, dus toch maar vriendelijk voor bedankt. Verder deze dag meegeholpen met zwangere/baby controles en kraamvrouwen etc. Weinig actie vandaag dus het is een beetje saai. Smiddags de kok geholpen met koken en verder vandaag geërgerd aan alle primitiviteit. Zo ben ik er een beetje klaar mee om elke dag rijst met een prutje of aardappels te eten waarbij je een halve tomaat na goed zoeken kan vinden. Qua wc heb je keuze uit vieze wc met bloed van kraamvrouwen, een stinkwc waarbij je bijna flauw valt van de lucht of het potje in de kamer (beste keuze) maar die moet je dus wel af en toe wel even legen in die vieze wc’s. Het bed is helemaal doorgezakt dus je wordt met rugpijn wakker, verder hebben we nergens een normale zitplaats dus nog meer rugpijn, de oploskoffie (gelukkig heeft Erica dat meegenomen) is wel lekker maar op den duur raak je het allemaal ook beetje beu, het regent verder laatste dagen ook veel dus overal modder, keelpijn door de uitlaatgassen, weinig slaap door alle herrie, “douche” waarbij je het koude water in een kommetje met je handen (na halve min) opvangt en over je heen kan gooien, thee van regenwater drinken, muizen en kakkerlakken in de kamer etcetc. (oké ik geef toe, ben een verwende westerling en vandaag is m’n klaagdag;)). Einde van de middag een rondje gelopen in omgeving/rand vd sloppenwijk, wat nootjes bij de straatverkopers gekocht, erg lekker. Ergens aan de rand van de sloppenwijk op loopafstand had ik een souvenirs winkeltje gezien, heb tot nu toe alleen nog nooit een enkele toerist gezien, dus wel grappig dat die daar zit en paar kleine souvenirs gekocht.

13-6

Eindelijk heerlijk 6-7 uur achter elkaar geslapen, de zon schijnt en zijn niet uit bed gebeld dus de dag ziet er weer stuk rooskleurig uit.

Vanmorgen hebben we een onderwijs/trainings ochtend verzorgd. We hebben uitleg gegeven over sbar (gestructureerde manier om patiënten over te dragen), presentatie over meconiumhoudend vruchtwater en een nadien simulatietraining over een casus met meconiumhoudend vruchtwater met een reanimatie van de baby. Ze hadden het nog nooit eerder gedaan en het leverde veel hilariteit op toen Erica ging bevallen. Qua reanimatietechniek viel nog heel veel aan te verbeteren, dus nadien een film van babyreanimatie laten zien en stap voor stap uitgelegd. Ze zijn van plan structureel simualtietrainingen in te gaan voeren, dus hoop dat het inderdaad zo is en we zo iets kunnen achterlaten. In ieder geval kan het alleen maar beter worden :).

‘S middags zijn we samen mee geweest op kraamvisites in de sloppenwijken. De schoolbus waar we normaal mee gaan was er niet, dus gingen vandaag met de tuk tuk. We gingen o.a. naar de baby die we vorige week gereanimeerd hadden, dus waren erg benieuwd hoe het daar mee was. We zijn erachter dat elk hutje/kamer er hier hetzelfde uit ziet, ongeveer 10 m2 waarin alles zit, van kookgedeelte tot slaapkamer en zitgedeelte en dat voor een hele familie. Voor ons zijn de kraamvisites een uitje zodat we even weg kunnen van het geboortecomplex en wat van de omgeving kunnen zien. Met baby George ging het goed, was nog aantal dagen in het ziekenhuis geweest en sinds aantal dagen nu thuis. Zover wij kunnen beoordelen (zijn geen kinderartsen) ziet het er qua hersenbeschadiging niet slecht uit. Hij reageerde en bewoog zoals een baby zou moeten doen.

14-6

Het was vanmorgen weer erg druk met de baby’s dus werden al gelijk bij opstaan erbij gevraagd om te helpen. Nadien hebben we de tassen gepakt en onze kamer opgeruimd. Voelt toch wel gek om zo alvast een beetje afscheid te nemen van Fremo. Smiddags zijn we naar de mall gegaan om taart te halen voor het personeel. Einde van de middag hebben we echt afscheid genomen van het personeel en hebben we een uber genomen naar een hotel in de omgeving van het vliegveld. De rit was weer eens een Afrikaans avontuur omdat we halverwege de rit stilvielen en bleek dat de benzine op was. Dus moest de uberdriver al liftend achterop een motor benzine gaan halen en zaten wij een half uur vast in de auto. (Ik erbuiten want was door het raampje naar buiten geklommen). Het hotel was heerlijk, met een douche, een normaal bed en een oase van rust. Savonds heb ik Paul van de airport opgehaald. Heerlijk om eindelijk weer samen te zijn en ook nog even van het, naar het schijnt, mooie land te mogen genieten.

Eerste week geboortecentrum

4-6

De wekker staat hier rond 06:30 dus vroeg eruit, vandaag is het vaccinatiedag dus zijn benieuwd wat komen gaat. We proberen zoveel mogelijke mee te werken om erachter te komen waar de beste verbeterpunten/leerpunten liggen. Intussen maken we een lijstje met onderwerpen en willen we morgen alvast een paar dingen bediscussiëren/uitwisselen bij het onderwijsmoment wat sochtends plaatsvindt. Het begon even rustig totdat uit alle hoeken en gaten moeders met baby’s op controle komen dus de gangen volzaten. We worden overal aan het werk gezet, bij de administratie invullen wat allemaal zeer uitgebreid is tot het controleren van de uberschattige baby’s. Het was wel flink doorwerken aangezien er vijftig moeders langskwamen. Op den duur had ik het wel even gehad met al die controles dus dacht even pauze te nemen maar werd gelijk bij de receptje aan het werk gezet, want de doktersassistente wilde namelijk gaan koken dus er was niemand die de controles voor de patiënten kon doen. Er komen hier naast zwangere ook allerlei andere patiënten en meestal zit de wachtkamer aardig vol. De mensen die komen zijn vaak ook echt wel ziek, eerste patiënt had 39 graden koorts (geen idee welke ziekte ze had) tweede enorm hoge bloeddruk en ga zo maar door. De mensen hier uit de sloppenwijken zijn trouwens bikkelhard, dus zie er weinig aan qua uiting van emotie van pijn, daardoor is het lastig in te schatten. Smiddags heb ik de verloskamers bijgevuld waarbij een groot deel vd materialen ontbrak. Je wordt er namelijk gek van dat je er continue tegen aan loopt dat er geen spullen of materialen zijn. Einde vd middag hebben we even plan van aanpak gemaakt omtrent de scholing die we willen geven, dus leuke plannen gemaakt. De plannen hebben we heerlijk op een bankje in de zon gemaakt waarbij de 15 jarige (van het doodgeboren kindje) bij ons kwam zitten. Ze oogt aardig in shock en durft ons niet aan te kijken. Na toch wat contact proberen te maken bleef ze erica continue achteraan lopen, erg zielig en waarschijnlijk gaat waarschijnlijk naar een soort opvang/weeshuis.

Savonds hebben we nog spelletje Uno gedaan met Joanna, de student uit USA, was erg gezellig.

5-6 Roerige tijden

Na twee uren slapen werden we gebeld voor hulp op de verloskamers. Er waren twee vrouwen gearriveerd waarbij de eerste heel snel beviel, onder leiding van het ziekenhuispersoneel, ze vroegen of ik kon hechten wat ik uiteraard wel wilde doen. Ze hebben hier weinig verstand van het hechtdraad, er lag in eerste instantie veel te dun draad maar had gelukkig de dag ervoor de verloskamers bijgevuld en het juiste hechtdraad erbij gelegd, gelijk goed onderwijs moment. Hechten is even improviseren zonder lamp etc, gelukkig had Erica een hoofdlamp meegenomen. Daarna door naar de andere patiënt, die moesten we alleen doen, personeel ging namelijk even slapen (werken 72 uur per week), dus overal, zelfs op de toon bank van de apotheek, lag iemand. Gezien het intussen 04:00 snachts was hebben we besloten dat ik tot de ochtend zou blijven en Erica daarna eventuele weer over zou kunnen nemen. Het is allemaal wel even wennen hier om bevallingen te doen met de primitieve materialen, maar je wordt er handig in, vliezen breken kan ip gewoon met een afgebroken naald, als je hulp nodig hebt pak en schudt je met een tamboerijn, bijv bij een noodsituatie, bloedprikken kan met gewone optreknaald en spuitje (wist niet dat dat ook werkt, maar heb het gedaan en werkte), qua stuwband pak je gewoon een onsteriele handschoen en bind je om de arm. Kortom we worden steeds handiger zonder veel middelen. We vinden trouwens overal de materialen terug die we hebben meegebracht. De vrouw beviel uiteindelijk prima zonder complicaties. Ik ben uiteindelijk rond 06:00 naar bed gegaan en Erica is na twee uurtjes slaap opgestaan om voor outreach mee te gaan, wat uiteindelijk niet doorging. Om 11:00 ben ik opgestaan en eerst mothersday bijgewoond, houdt in dat groep bevallen vrouwen bij elkaar komen voor groepsvoorlichting over allerlei onderwerpen, van anticonceptie tot borstvoeding, erg goed initiatief. Toen diende zich ons hoofdpijn project aan. We hadden deze vrouw (zwanger van nr 6 en twee overleden kinderen) al de vorige dag gezien, enorm grote buik, kind was hier geschat op 3,5 kg, maar wij dachten meer aan 4,5-5 kg. Ze werd ingeleid en kreeg weeën maar ontsloot tot max 8 cm. Eerder die dag had een voedingsassistent (?) beoordeeld en zou ze 7 cm hebben, maar bleek 3 te zijn. Iedereen loopt hier trouwens zo de verlos op van de beveiliging tot receptionist. Uiteindelijk ontsloot ze tot 8 cm. Maar toen stopte de vordering dus grote kans op wanverhouding. Gezien ze hier niet graag voor keizersnede willen ivm de kosten wachten ze hier lang af. Normaal bevalt iemand van 6e kind laatste cm zeer snel. Na aantal uur begon de hartslag te dalen van de baby dus wij in de stress, bij ons zou ze binnen 10 min spoedkeizersnede hebben gekregen, maar hier zeiden ze we wachten nog maar even, dus na 10 min nog steeds lage hartslag (60 Sl/min, veel te laag) en gingen ze uiteindelijk na aandringen (we werden enigszins boos en gefrustreerd) langzaam maar zeker overleggen. Na half uur overleg werd eindelijk besloten om ze toch naar ziekenhuis te sturen, duurde weer half uur om de auto te regelen want de band was lek, voordat ze weg gingen hebben we nog naar de hartslag geluisterd, nog wel aanwezig maar heel laag. Na 45 min door vertraging van file was ze in het ziekenhuis, maar bleek de operatiekamer kapot dus zou het waarschijnlijk nog 8 uur gaan duren (!). We hebben er een hard hoofd in dat deze baby dit overleeft, erg frustrerend. Achteraf hoorden we dat ze in het ziekenhuis de hartslag niet meer konden vinden.

Tot slot van rekening is ook nog het stromende water op (=regenwater wat ze opvangen) voor handen wassen/afwassen etc, dus maakt de dag qua chaos wel compleet. Gelukkig kunnen we nog steeds lachen, hebben we ook nog veel lol en overzien we het gelukkig nog wel.

6-6 en 7-6 never a dull moment

De dag begon aardig relaxt. Rond 07:00 was er een soort onderwijs waarbij iemand iets van zn telefoon voorlas, verder wat suggesties uitgewisseld. Na een week beginnen we meer door te krijgen waar simpele verbeterpunten liggen en ook qua onderwijs. We moeten het met name simpel houden denk ik en het zit in de hele kleine dingen die we iig kunnen verbeteren, bijv na een geboorte krijgt een baby geen muts op als ze die niet hebben. Gezien we grote voorraad (dank aan collega) hebben meegenomen, nu in de kast plakker gemaakt met hats en mutsjes neergelegd zodat ze niet te veel afkoelen en adviseren voor huid op huid contact om de baby warm te houden, want nu leggen ze die baby’s er bloot ernaast onder een dun lakentje en zeker in het winterseizoen is het hier best fris en zijn die baby’s snel onderkoeld. Verder bijv batterijen (ook meegenomen) in de klok gedaan die ophangt op de verloskamers. Daarnaast krijgt bijv iedere baby hier standaard bij meconiumhoudend vruchtwater antibiotica, dus we proberen dat af te schaffen n.a.v. de laatste richtlijnen. De dag begon redelijk rustig, s ochtends meegeholpen/gesuperviseerd bij de zwangerencontroles. Erica was op kraamvisites mee en was ook een groot avontuur, het had vannacht namelijk hard geregend dus alle modderwegen waren glibberig, daardoor was de auto paar keer van de weg afgegleden en heeft Erica bijna hartstilstand gekregen van de schrik. We hadden besloten als het rustig zou zijn om smiddags even heerlijk naar de shopping mall te gaan om even bij te komen in westerse omstandigheden, maar dat plan viel al snel in duigen. Tijdens de lunch kwam een pijnlijk ogende vrouw binnen wandelen van 32 weken zwanger (je weet hier nooit of de termijn klopt, aantal weken kan meer of minder zijn), ze zag er iig uit dat ze aan het bevallen was, dus kwam een arts kijken, die had beoordeeld, maar wist niet zo goed wat ze voelde, dus ook beoordeeld, had 8cm, gebroken vliezen. Gezien we hier niets hebben om premature baby’s op te vangen, voorstel gedaan z.s.m. naar ziekenhuis te vervoeren. De autorit was spannend aangezien vrouwen van prematuren vaak snel bevallen en die baby’s vaak beademd moeten worden. Ze kreeg na 10 min in de auto al persdrang, dus ik naast de mevrouw met box spullen en een warme kruik die Erica snel had gevuld en nog een thermo OK deken van ons ziekenhuis gegeven. De rit duurde met 45 min duurde erg lang door koeien op de weg en files, dus heb de hele autorit naast de barende gezeten en streng geadviseerd niet mee te persen, aangezien het erg onhandig is de bevalling in de auto te doen en de te kleine baby te beademen op schoot oid. Gelukkig hebben we het “horror” ziekenhuis net gehaald. Overal lagen weer barende vrouwen op de gang en zalen lagen overvol. De mensen uit de sloppenwijken kunnen alleen naar het Kenyatta ziekenhuis omdat hier de zorg het goedkoopste is, maar ook het slechtst denk ik. Na de vrouw te hebben afgeleverd reden we een heel eind en zonder iets te zeggen (communiceren kun je leren) stopten we ergens in de sloppenwijk omdat er een vrouw met 8cm rondliep, die hebben we via wat geklim (de deuren vd auto zijn kapot, dus over de voorste stoelen heen) in de auto gezet, zij was wel rond de uitgerekende datum zwanger en ging bevallen van haar derde kind. Gelukkig werkt de natuur hier tot nu aardig mee en baren vrouwen vaak pas als ze in veilige omgeving zijn (waarsch door de adrenaline die wordt aangemaakt), bij aankomst in het geboortecentrum had ze 10 cm en samen met de Amerikaanse student de bevalling gedaan. Verder kwamen er weer andere vrouwen waar Erica zich op heeft gestort. Rond uurtje of 23:00 zijn we naar bed gegaan. Werd alleen om 24:00 alweer gebeld: “Yes er is a patient, can you come?” Je weet nooit wat je aantreft dus ik weer schoenen aan tasje mee en naar de verloskamer. Daar was de nachtdokter die vroeg of ik bij vrouw van 34 weken zwangerschap, van de tweede zwanger een echo kon maken (wij zijn enige die het kunnen) want hij dacht dus dat ze 6cm had maar wist het niet zeker. Je kan veel met de echo, maar ontsluiting echo-en heeft geen enkele meerwaarde om te doen en is haast onmogelijk dus toen gewoon herbeoordeeld, had idd 6cm, dus die snel met man (hadden een auto) naar het ziekenhuis gestuurd, hoop dat ze niet onderweg bevallen is(!). Eindelijk lag ik lekker in bed, toen om 02:30 weer gebeld: “yes er is another patiënt” dus maar weer schoenen aan tasje mee, werd bij aankomst opgewacht door de vroedman: "there is an emergency" (hadden ze ook wel even mogen melden) dus dan kan je hier beter maar gaan rennen en dat was ook terecht, bij binnenkomst lag een op het oog uitziende dode baby op bed, bleek al 10 min oud zonder ademhaling, totaal slap en geen enkele respons en waren ze aan het proberen om te beademen (totaal verkeerde techniek) dus snel beademing overgenomen en geroepen bel Erica nu!! Dus Erica kwam gelukkig heel snel vk oprennen en konden we samen gaan beademen. Gelukkig had de baby nog iets van een hartslag anders is de kans op hersenschade vaak ook groot, dus wij na veel zweten de baby (George) weer aan de praat gekregen en verder opgelapt qua conditie. Hij had bij overname oa temp van 34 graden (veel te laag). Na een uur deed de baby het weer aardig, maar gezien we hun kennis en kunde niet echt vertrouwen zijn we de eerste uren maar bij George gebleven. Baby begon na een paar uur weer iets slechter te doen met waarschijnlijk vocht achter de longen dus geadviseerd om toch nog naar ziekenhuis te gaan voor wat extra zuurstof ondersteuning want dat hebben we hier helaas niet. Intussen de nachtdienst geschoold qua communicatie, als ze bellen bij spoed dat ze dan emercency erbij moeten zeggen en SBAR uitgelegd en kaartjes die ik had meegenomen gegeven. Daarna rond 08:30 eindelijk heerlijk in de herrie gaan slapen en gezegd dat ze ons even alleen mogen bellen als of een vrouw of een kind dreigt te overlijden gezien we ook ergens moeten bijslapen. Smiddags even helemaal bijgekomen in de mall, wat een groot verschil qua luxe met de sloppenwijk. In de shoppingmall nog wat inkopen voor de verlos gedaan; een extra heater gekocht want daar hebben ze er maar één hele oude van en ziet er zeer brandgevaarlijk uit. Verder wat kaarsen en lucifers gekocht want die waren ook op. Hier betekend op vaak ook gewoon echt op.

Eerste dagen Kenia

Lieve vrienden/familie,

De eerste dagen zitten erop en zou nu al een boek kunnen schrijven.

Voor degene die het leuk vinden heb ik deze blog waar ik mijn dagboek/avonturen in opschrijf zodat jullie van een afstand kunnen meeleven.

31-5 Dereis naar Kenia

Na weken van voorbereiden, geld verzamelen etc is het dan eindelijk zover, we vertrekken naar Kenia. S'ochtends heeft Paul mij weg gebracht naar Erica, waarna andere Paul (de man van Erica) ons naar Schiphol gebracht heeft. De reis ging voorspoedig, was wel even spannend hoe het zou gaan met de security check (Ivm alle spullen) en de douane, maar dat ging gelukkig allemaal goed. Moesten wel ruim uur wachten bij de douane in 30-35 graden, maar zonder dat we van ons graadje waren gegaan ging de security check gelukkig heel soepel. Buiten stond een heel team van Fremo ons op te wachten met spandoek bestaande uit de receptioniste, de kok, de laborant en nog een één of ander hoofd van een afdeling. Na de koffers te hebben ingeladen kwamen we gelijk al in Afrikaanse sferen, de politie hield ons staande en na lang praten en onderhandelen moest de chauffeur 5$ betalen voor het stilstaan op een zebrapad. Bij aankomst moesten we eerst gaan zitten om te eten, heerlijk Afrikaanse maaltijd (not really my taste..)

Na het eten werden we naar de kamer gebracht wat bestond uit ongeveer 10m2, twee bedden, met soort strokussens wat spijkers aan de muur, twee klamboe's en gratis hele nacht muziek.Daarna met oordopjes in heerlijk geslapen. De komende twee dagen hopen we even wat te acclimatiseren voordat maandag de werkweek begint.

01-06 Eerste kennismaking verloskunde

Vanmorgen door gezellig Afrikaanse muziek gewekt. Buren zijn volgens mij beetje hardhorend aan het volume te horen. Sochtends kregen we ontbijt in de wandelgangen tussen de barende vrouwen. Het bestond uit beetje fruit en zeer droge muffins die ik bijna niet weg kreeg. Na het ontbijt alle spullen die we hebben meegenomen afgeleverd dus gelijk de verloskamer voorraad verdubbeld. Daarna hebben we een taxi naar junction mall, een luxe shopping mall genomen. Bij aankomst werd eerst de auto geïnspecteerd of er geen explosieven in lagen waarna we mochten doorrijden. Sowieso zijn de malls (waarschijnlijk door de regelmatige aanslagen) hier goed beveiligd, je krijgt namelijk vaak tas controles en er loopt veel politie rond. We wilden een simcard kopen maar kon niet zonder paspoort dus toen naar een heerlijk westers koffietentje luxe wezen lunchen. Daarna bij een supermarkt eten/ontbijt ingeslagen en (wc) emmertjes, toen taxi heen en weer naar Fremo genomen om boodschappen af te leveren en paspoort terug mee te nemen. Daarna de simkaart geregeld maar deze bleek het niet te doen omdat het tegoed er niet was opgezet, zou nog even 5 minuten duren, een Afrikaanse 5 min, dus na uur wachten was het gelukkig gefixt. Internet met 4g is volgens mij het enige wat goed werkt hier in Kenia dus heel blij mee. Nog even de middag goed afgesloten met een cappuccino en toen weer de rommel in de sloppenwijken in. Bij aankomst werden we direct tegengehouden door het personeel want ze hadden een casus waar ze niet uitkwamen, zwanger van de derde baby en zou al de hele middag 8 cm zou hebben. Bij aankomst op de "verloskamer" lag een vrouw te bevallen, met matige weeën. Dus voorstel gedaan voor synto infuus, blaas te legen (had nog niemand aan gedacht..) en over half uur opnieuw beoordelen. Synto spuiten ze hier bleek in 1 keer in (zeer gevaarlijk voor de baby ivm weeen storm) verder gelukkig wel goede harttonen, intussen was de stroom uitgevallen en stonden we in het donker bij de patiënt, kwam het zaklampje aan de sleutelhanger gelijk goed van pas. Na een half uur beoordeelde de verloskundige opnieuw en zou de patiënt 9cm hebben, gevraagd of ik ook mocht beoordelen, met als bevinding een torenhoog hoofd ruime 5cm (achterhoofds ligging) dus zeer ongunstig. Gezien het kind nu nog levend is en geen vordering is besloten om naar het ziekenhuis te gaan, voor waarschijnlijk keizersnede, dit is wel lastige beslissing want het kost de mensen geld en mensen hebben echt weinig, sommige hebben echt niets dus houdt het soms gewoon op. Ziekenhuis bleek nog half uur rijden, en leek echt uit horror film. Overal lagen mensen, sommige half bloedend. Via een karretje hebben we de mevrouw naar verloskamer gebracht waarbij overal ook vrouwen lagen te baren en er doktersrondliepen die nog harttonen luisteren via de hoorn van pinard (prehistorisch apparaat). Verder kreeg de verloskundige van de kliniek nog mot met de verloskundige van het ziekenhuis welke begon te schreeuwen omdat we niet mochten blijven als ze nog een keer beoordeeld zou worden want de ziekenhuis verloskundige was geen student zei ze (?) dus mochten niet blijven als zij haar ging onderzoeken. Na veel discussie en gebekvecht zijn we weer terug gegaan. Erica zat intussen opgesloten op de kamer, mocht er gezien de veiligheid niet meer vanaf en stond als oproep voor eventuele spoedgevallen. Rond 20:00 was ik weer gearriveerd bij Erica, Afrikaanse eten stond klaar en daarna nog heerlijk geapt met m'n lieverd, de iPad gelukkig weer aan geslingerd want die leek het even niet te doen. Het kamertje is wat huiselijker gemaakt mede dankzij Erica met haar waterkoker, kaarsjes en een koffer die we als tafeltje hebben omgebouwd. Verder een verlostas klaargemaakt en nu heerlijk slapen en hopen dat we er niet uitgehaald worden voor spoed dingen op de verlos.

2-6 Oma Erica weet raad

Vandaag rond uur of 08:00 uit bed, eerst warme yoghurt gegeten (hebben geen koelkast) en koffie, Erica had heel slim een waterkokertje meegebracht en oploskoffie. Gisteren kregen we als ontbijt een zeer verdroogde muffin die we gewoon echt niet we kregen zo droog, dus zijn blij met de warme yoghurt.

We hebben vandaag nog een dagje vrij dus besloten om naar een Afrikaanse markt te gaan. Na wat gekocht te hebben weer terug naar het project, daar werden we gelijk bij een casus gevraagd voor advies, 15 jarige patiënt, haar moeder was overleden, zwanger en nu door haar vader mishandeld en kwam 1 dag voordat wij arriveerden bevallen van een overleden kindje (gooien ze nadien "gewoon" in de prullenbak), maar ligt nu op de kraamafdeling omdat ze "thuis" waarschijnlijk weer mishandeld gaat worden. Ze had alleen ontzettend veel last van stuwing, dus had de verloskundige hier geadviseerd te kolven voor de pijn en warme compressen te gebruiken maar daardoor wordt het alleen maar gestimuleerd, dus maakt het probleem alleen maar erger. Normaal gesproken is het advies een sportbh en juist koelen. Gelukkig wist oma Erica raad (met bijna 40 jaar ervaring) en hebben we een soort sportbh gemaakt van een Afrikaanse doek (strak aantrekken) met veiligheidsspelden en bandjes gemaakt van een opengeknipte washandje met daarin koolbladeren voor de verkoeling. Na wat knutselen was het resultaat prima. Na het avondeten hebben we spelletje gespeeld, daarna nog rondje over het complex gelopen waarbij we direct weer op de verloskamer erbij werden gevraagd of we konden helpen waar een vrouw lag te bevallen, maar dat schoot allemaal niet op. Ondertussen hebben we uitleg gekregen in het apotheek(je) over alle administratie, waarbij we ondertussen ook patiënten moesten helpen die medicijnen kwamen ophalen, dus heerlijk multitasken hier in Afrika;) en uiteindelijk zijn we 23:30 naar bed gegaan omdat die vrouw nog maar 1cm was opgeschoten in paar uur en we morgenochtend vroeg uit moeten. Bij problemen komen ze ons halen, dus toen naar bed gegaan.

3-6 Hakuna harraka

Na een korte nacht (4 uur, kon niet slapen, door de herrie ondanks de oorpluggen) ging de wekker om 06:30 voor onze werkdag, na een koude opfrisbeurt gemeld bij de dag opening. De dag opening duurde 1,5 uur en was aardig slaapverwekkend. Alle wekelijkse actiepunten werden doorgenomen en de nachtdienst gaf aan dat ze overwerkt waren. We hadden aangeven dat ze ons mochten komen roepen/bellen maar ze hadden ons nummer niet en 10 meter lopen vonden ze erg ver (geeft ook beetje werktempo aan). Ze hebben een woord wat ze hier vaak gebruiken: Hakuna harraka, oftewel relaaaaxt, rustig aan en ben er sinds vandaag achter wat het is. Na de 1,5 uur durende overdracht zou ik meegaan op outreach voor de kraamvisites en Erica zou meegaan helpen bij de zwangere controles. Ze staan hier wel erg open voor adviezen/ onze mening dus dat is wel heel prettig. Na weer ongeveer 1,5 uur wachten op de auto voor de kraamvisites, gingen we eindelijk op pad. De auto was ouder dan oud, waarbij je gewoon de straat ziet als je naar beneden kijkt door de gaten en bij de eerst kraamvrouw ging de deur van de auto niet meer open, dus eerst weer half uur gewacht. De eerst patiënt woonde in een vierkante kamer van golfplaten en de (te schattige) baby lag zweten in 4 dikke dekens gewikkeld, deze had uiteraard koorts door de warmte en grote stapel dekens dus geadviseerd om er 2 a3 vanaf af te halen. Voor de zekerheid wilden ze nog wel antibiotica geven aan de baby, heb uitgelegt dat de baby waarschijnlijk geen infectie heeft maar gesmolten is onder de dekens maar voor de zekerheid is het toch gegeven. Hierna moesten we een eind rijden over hobbelige wegen waarbij het busje bijna om viel, maar gelukkig zonder ongelukken konden we naar de andere vrouwen, de tweede was een baby van 4,9 kg, dus er waren wat problemen geweest om de schouders geboren te laten worden, gelukkig ging het nu goed. Nummer 3-5 waren zonder veel bijzonderheden, behalve dat het bizar is om te zien wat voor omstandigheden zij leven. Onderweg stonden we nog paar keer vast; dan was de weg weer geblokkeerd, dan had de chauffeur zin in bananen dus stopten we bij een marktjes om bananen te kopen etc. Bij terugkomst werd ik door Erica erbij gevraagd want die zat met haar handen in het haar over een patiënt op consult. Erica had zich vandaag gestort op de zwangeren, ze komen hier overdag overal binnenlopen voor controles, dus de hele bank buiten zat vol zwangeren. Het personeel had een administratieve dag dus Erica en Johanna (een student verloskunde) moesten het spreekuur runnen. Erica had nu een vrouw voor de 4e keer op controle, en bij het terugzoeken in het dossier kwam er een echo van een ziekenhuis uitvallen waarbij bleek dat het mono-di (gevaarlijke variant) tweeling was, Erica voelde inderdaad twee baby's, die bij de vorige controles niet geconstateerd waren.Het was voor ons alleen de vraag hoelang ze zwanger was, stonden namelijk drie verschillende uitgerekende datums, variërend van 30-38 weken, dus even snel overleg gehad wat nu te doen. Er staat iets van een prehistorisch echo apparaat alleen weet niemand hoe het werkt van het personeel dat er was, degene die het wel weet woont een eind verderop dus die gaat vanmiddag komenom het ons uit te leggen en als het goed komt de patiënt ook terug. Het is lastig hier met de patiënten want er wordt gevraagd of ze iets kunnen betalen, maar dat kunnen ze vaak niet dus komen ze ook niet op controles etc. Als ze echt niets kunnen betalen betaald de kliniek.

Verder werden we weer op de kraamafdeling bij geroepen bij een patiënt waarbij de borstvoeding niet lukte dus die ook weer even op gang geholpen.

We lopen tot nu toe tegen 1001 dingen aan die niet goed lopen of geregeld zijn en zijn nu beetje aan het inventariseren waarover we scholing gaan geven. Ze hebben onderwijs momenten en ze staan er ook voor open. Verder gaan we waarschijnlijk protocollen schrijven die we kunnen achterlaten.

De patient met tweeling kwam einde van de middag nog terug, is ge-echod en was rond 32 weken zwanger.